Een persoonlijke noot

Sinds de drooglegging in 1882 tot 1982 is de Horstermeer als een polder onderhouden en bestuurd. Door een machtig en kundig polderbestuur met een volledige bevoegdheid onder toezicht van de overheid. Een Dijkgraaf had uiteraard een overstijgende bevoegdheid, boven het polderbestuur.

Er was vrijwel nooit wateroverlast en de Keur van de Horstermeerpolder, voor het laatst gewijzigd in 1962, werd stipt opgevolgd door de bewoners en bewerkers van de Horstermeerpolder. Iedereen die in de polder woont en werkt wil zijn voeten drooghouden, dus goed onderhoud is in eigen belang. Strenge sancties hielpen bij het in conditie houden van de polder, qua onderhoud en waterhuishouding.

Na 1985 is de Horstermeerpolder in verval geraakt. De sloten werden niet meer volgens de Keur onderhouden. En het zuidelijk deel van de polder werd een rimboe. Met land als een volgezogen spons en moeras in plaats van sloten. Het verschil tussen land en water is niet meer te zien.

Wateroverlast is sindsdien dan ook meer regel dan uitzondering. De agrarische bedrijvigheid neemt af en begrip voor het nut van actief waterbeheer eveneens. Nieuwe bewoners van de Horstermeerpolder kennen het belang niet. Het is niet van vader op zoon overgedragen zoals dat het geval was bij de pioniers die het ontstaan van de polder nog meemaakten en de gevaren van de polder kennen met haar grillige karakter en kwelwaters.

Deskundingen kunnen prachtige rekenmodellen maken achter hun computer. Maar de Horstermeer luistert daar niet naar. Kwelwater zal opduiken op plekken die de computer niet voorspelt. De ingenieurs werken dan al lang weer ergens anders. Maar bij de bewoners van de polder zwemmen de eendjes in de tuin en zakt het vee (zoals koeien en paarden) weg.

Op zondagochtend een lekker rondje over de dijk (of zoals wij polderbewoners zeggen "de kaai") wandelen is er al jaren niet meer bij. "Onze polder" is afgegrendeld. Verboden toegang voor de mensen die er al hun hele leven wonen en genieten. Mijn kinderen leerden er vissen en schaatsen. Mijn kleinkinderen leren dat Nederland een reservaat wordt, waar je alleen langs mag lopen. Vissen doe je maar op de spelcomputer.

Na ruim 20 jaar discussie over "hoe en wat met de Horstermeerpolder" denk ik dat het genoeg is geweest. Ik denk terug aan wat eens treffend werd beschreven:

De polder is weer droog
De polder is weer mooi
De polder blijft
De moestuin van 't Gooi

De Horstermeerpolder moet weer aan de ingezetenen worden teruggegeven.

Jan Zwagerman
lid van de Bewonersvereniging Horstermeerpolder